Eulalia i rzymskie korzenie
Katedra w Barcelonie od samego początku była miejscem kultu religijnego. W czasach Imperium Rzymskiego, kiedy katalońska stolica była znana jeszcze pod nazwą Barcino, 13-letnia dziewczynka Eulalia była prześladowana i długo torturowana za wyznawanie chrześcijaństwa. Według podań miała ona między innymi zostać zamknięta w beczce z przytwierdzonymi nożami, którą następnie przeturlano po ulicy. Miejsce to, położone tuż obok katedry, zwane jest Pochyłością Świętej Eulalii (Baixada de Santa Eulàlia). Dziewczynka szybko została uznana za męczennicę, a jej ciało spoczęło w w katedrze Santa Maria del Mar.
Gdyby Eulalia urodziła się zaledwie 10 lat później, jej historia wyglądałaby zapewne zupełnie inaczej. Od 313 roku, za czasów panowania cesarza Konstantyna, chrześcijaństwo zaczęło być bowiem powszechnie akceptowane. Pod koniec wieku na miejscu świątyni poświęconej rzymskiemu bogowi Jupiterowi wybudowano kościół, który dziś znany jest jako barcelońska katedra: Katedra Świętego Krzyża i Świętej Eulalii, zwana przez Katalończyków La Seu.
Barcelona w czasach Wizygotów i dalsze losy świątyni
Niewiele później na tym terenie pojawili się Wizygoci, którzy do religii przywiązywali dużą wagę. Mimo że w początkowym okresie stanowili oni zdecydowaną mniejszość w rzymskim społeczeństwie, szybko zyskali na znaczeniu. Nastąpił czas intensywnego rozwoju chrześcijaństwa, który obfitował w inwestycje w miejsca kultu. To wtedy kościół przekształcony został w Katedrę Świętego Krzyża (nazwa ta przetrwała do dziś), która wkrótce stała się miejscem kultu religijnego dla Arian. W tamtym okresie katedra była religijnym centrum miasta. Zmieniło się to dopiero po decyzji Wizygotów, którzy uznali, że do tego celu lepiej nadaje się Bazylika Sants Màrtirs Just i Pastor.
Nadejście muzułmanów i islamska Barcelona
Pojawienie się sił islamskich w Hiszpanii w VIII wieku nie oznaczało wcale, że chrześcijanie zaczęli być prześladowani. Muzułmańscy przywódcy w swoich miastach wprowadzili zasadę wolności religijnej i nie ma dowodów, aby była ona łamana. W tym czasie katedra została przekształcona w meczet i na nowo stała się głównym miejscem kultu.
Hrabstwo Barcelony
W IX wieku chrześcijanie zaczęli odzyskiwać sporo ziem zajętych w trakcie islamskiej ekspansji. Katedra była już wtedy mocno zniszczona i konieczna była jej odbudowa (lub poważny remont), co ostatecznie zajęło 76 lat. Ciało Świętej Eulalii zostało tu przeniesione po zakończeniu prac (według innych źródeł miało to miejsce jeszcze później) i to wtedy po raz pierwszy katedrę zaczęto nazywać jej imieniem. Niestety muzułmanie podjęli (nieskuteczne) próby odzyskania miasta, w wyniku czego katedra po raz kolejny została poważnie zniszczona. Ramon Berenguer I, hrabia Barcelony, nakazał budowę w tym samym miejscu kolejnej świątyni, tym razem utrzymanej w romańskim stylu. Chociaż podobno prace zakończone zostały w 1058 r, nie zachowały się żadne dowody potwierdzające realizację tego projektu.
Dwa wieki później budowla ta miała zostać kompletnie zniszczona, a na jej miejscu wzniesiono kolejną świątynię zgodnie z dominującym gotyckim stylem. Ze względu na trudności polityczno - ekonomiczne tamtej epoki, budowa katedry trwała prawie 150 lat i została zakończona dopiero w 1460 roku. To barcelońska katedra, jaką znamy dziś. W jej wnętrzu znajduje się krużganek, w którym żyje 13 gęsi - jedna przypada na każdy rok życia świętej Eulalii. Katedra mieści także Crist de Lepant, krzyż z postacią Jezusa, który znajdował się na pokładzie statku walczącego z Imperium Osmańskim. Według legendy krzyż miał się wykrzywić, aby w cudowny sposób uniknąć uderzenia kul armatnich.
Katedra dziś
Historia na tym się nie kończy. Pod koniec XIX wieku Barcelona miała być gospodarzem Wystawy Światowej. W ramach przygotowań to tego wydarzenia, zapadła decyzja o renowacji fasady katedry, która była w dużym stopniu zaniedbana. To z tego okresu pochodzą neogotyckie rozwiązania, które przetrwały do naszych czasów.
W skrócie: katedra w Barcelonie to gotycki budynek, odnowiony w neogotyckim stylu, powstały na miejscu romańskiej świątyni, która zastąpiła funkcjonujący wcześniej meczet wzniesiony na miejscu katedry pełniącej pierwotnie funkcję kościoła wybudowanego na terenie zajmowanym przez świątynię poświęconą rzymskiemu Jupiterowi. Teraz wszystko jasne?
Przy okazji następnej wizyty w Barcelonie, odwiedźcie katedrę i pomyślcie o jej długiej historii. Wybierzcie się również na spacer po Dzielnicy Gotyckiej, która jest jedną z najpiękniejszych, jeśli nie najpiękniejszą dzielnicą w Barcelonie. Znaliście wcześniej losy tej budowli? Podzielcie się komentarzem!
